Categorie: Mack is maatschappij-kritisch

Als je wat ouder wordt, in mijn geval 52, vallen je soms dingen op. Zoals dat er behoorlijk wat mis is in de wereld en dat vroeger alles beter was. Vanuit mijn perspectief gezien dan.

Ik peilde een jongen die onlangs geslaagd was voor de havo, en die beweerde dat het makkelijk was, en vroeg hem of hij wist wat de abc formule was. Nee. Of hij wist wie Keynes was. Nee. Of hij wist wat kruislingse prijselasticiteit was. Kwam hem bekend voor. Hoeveel boeken hij had gelezen voor Nederlands. Alleen samenvattingen. Dit deed ik omdat ik havo zelf niet zo makkelijk vond. Ik wilde wel even zeker weten of we het over hetzelfde hadden. Hij had zojuist aan Hans gevraagd of hij wist wat Notre Dame betekende. Hans wist het niet, maar de jongen wist hem te vertellen dat het “grote dame” betekende. En ja, wiskunde, Frans en Economie waren zijn examenvakken.

Ja, zo kan ik de havo ook halen! Ook heb ik wel eens een AA-accountant aan mijn bureau gehad die niet wist wat debet en credit was (Heao) en een bijna afgestudeerde registeraccountant die niet wist wat Btw voorheffing betekende.

In plaats van dat ze deze dingen allemaal leren, wordt alles afgestemd op en aangepast aan hoe het hen uitkomt. Lezen schijnen ze niet meer te doen, dus met samenvattingen redden ze het. En als ik de reclames hoor, dan hoor ik een hoop verkeerde voornaamwoorden in spotjes. Bijvoorbeeld: haal meer uit je zomer. Je zomer. Of geniet van je weekend. Ten eerste zou het uw weekend moeten zijn, en ten tweede moet hier geen bezittelijk voornaamwoord worden gebruikt, want zomers en weekenden zijn geen eigendom. Het is: haal meer uit de zomer en geniet van het weekend. Maar die gasten gaan op deze manier geloven dat de zomer ook echt van hen is en de volgende stap is dat ze de zomer ook daadwerkelijk gaan claimen. Dus stel dat het slecht weer is, dan moet dat gecompenseerd worden. En verder: mijnoverheid, mijnpensioen, mijnkpn, mijndeltalloyd, mijnrabobank, terwijl de juiste term is: mijnbouwkundige.

Wie gaat deze en volgende generaties vertellen dat de wereld niet om hen draait? Straks wordt het hier oorlog, en dan? Dan roepen ze: niet mijn oorlog? Wat als het klimaat verandert? Geniet van je klimaatverandering? En als alles nu goed ging in de wereld vond ik het nog niet zo erg, maar wat gaat er eigenlijk nog goed? Verrekte weinig als je het mij vraagt, maar het voordeel is dat zich dat op langere termijn vanzelf corrigeert. Maar eerst op de blaren zitten.

Heus, wij horen niet bij de mensen waar je financieel medelijden mee hoeft te hebben, want wij veroorzaken onze eigen armoede, maar hallo zeg! Hoe doen lagere inkomens dat? Benzine, €2,50 per liter, ons energiecontract loopt dit jaar af, wij hopen er met een verdubbeling af te komen. Want al die flauwekul die verteld is over € 500 per jaar meer, ik weet niet waar het vandaan komt. Goed, ze hebben het inmiddels bijgesteld naar €800 per jaar meer, maar ook daar zou ik direct voor tekenen. Ik denk dat we het over € 3000 per jaar meer hebben in ons geval. Praatjes van economen, je hebt er helemaal niks aan.

Gelukkig kon ik wel weer constateren dat diesel weer fors goedkoper (minder duur) is dan benzine, dus met elke tankbeurt ben ik 20 euro goedkoper uit. Tenminste nog iets!

Ook een leuke tijd om student te zijn. Geen kamer te krijgen, behalve tegen woekerprijzen en als je klaar bent met je studie heb je een schuld van gemiddeld 30000 euro. Moet je wel snel klaar zijn.

En dan lachen ze mij uit als ik zeg dat vroeger alles beter was. Je studeerde en zoop een jaartje of vijftien op kosten van de staat, liet je haar lang groeien, en zodra je ging werken knipte je het af en werd je een fatsoensrakker. Als er een medisch probleem was werd dat financieel in elk geval opgelost. Pensioen was er voordat je dood ging, en allerlei voordelige regelingen zorgden ervoor dat je al met pensioen kon als je net je laatste jeugdpuistje had uitgeknepen.

Waar het precies mis is gegaan is lastig aan te geven. Ik ben in elk geval van mening dat de oorlog in Oekraïne niet de grootste veroorzaker is, maar wel een dankbaar excuus. Ja, vervelend hè, die duurdere Engelse drop? Komt door Poetin, wij kunnen er ook niks aan doen.

Ik weet niet of ik het goed hoorde, maar onze zorg schijnt gebaseerd te zijn op 5,5 miljoen vrijwilligers. En daar moeten er nog een hoop bij, anders is de huidige staat van de zorg niet te handhaven. Mijn conclusie is dat de zorg nu al niet te handhaven is. Ik weet niet precies waar het probleem is ontstaan, maar ik denk dat het gebeurde toen we overal een probleem van gingen maken. Nu worden mensen 100 jaar en hebben we arbeidsmigranten nodig om voldoende zorg te kunnen blijven leveren.

Er is iets grondig mis met het evenwicht. Elk persoon boven de tachtig heeft straks twee zorgverleners nodig. Zodat je nog enigszins menswaardig eenzaam in je stoel naar buiten kunt gaan zitten kijken. En elke vijf zorgverleners hebben één dure manager nodig die grafiekjes maakt voor de zorgverzekeraar, die op haar beurt jaarlijks een verhoging doorvoert die u en ik moeten ophoesten.

Als ik lang gespaard heb voor een auto, en Hugo de Jonge bekijkt via de aangifte mijn banksaldo, dan denkt hij: hoe krijg ik dat geld mijn kant op? Ah, ik weet het al, we maken een warmtepomp verplicht, dan moet je ook je huis isoleren, en moet je er gelijk zonnepanelen bijnemen, anders blijven de maandelijkse lasten buitensporig. En als je het niet doet ga je gewoon 800 per maand betalen voor energie. Makkelijk zat. En wat heb ik dan als ik dat allemaal gedaan heb? Een warm huis, behalve in koude winters, want dat trekt het systeem niet. Ik ga er dus op achteruit en dat grapje kost mij vijftienduizend euro.

Verder hoorde ik dat Nederland tegenwoordig bij de landen hoort waar de inkomensongelijkheid het hoogst is. Er is veel veranderd sinds mijn jeugd, en ik heb het allemaal zien en laten gebeuren. Managers die veel geld aan een bedrijf onttrekken, waardoor de prijzen omhoog moeten om de inhalige aandeelhouders tevreden te stellen. En dat allemaal van mijn salaris! We gaan eraan!

Ik begreep dat mijn jaar aan de beurt is om een afspraak te maken voor een boosterprik. Ik maak er in elk geval geen haast mee. Ik heb tegen een aantal ziekten inentingen gehad, maar nog nooit drie in zes maanden tegen een en dezelfde. Ik word er ook werkelijk niet goed van wat ze zeggen. Nu helpen de eerste twee inentingen weer niet, het helpt zelfs niet als je langer dan tien weken geleden Corona hebt gehad, handen wassen bleek toch niet zo belangrijk, het enige wat nu helpt is de boosterprik, zeggen ze.

Het is nu inderdaad net of ze het niet weten en ze maar wat roepen. Alsof ze heel graag die booster in ons lichaam willen hebben. Dat is tenminste mijn indruk. Ik weet het helaas ook niet, en ik geloof nog steeds niet in stiekeme implantaten en trackingmethodes, maar ik geloof wel dat men momenteel de grip kwijt is en nu maar wat doet. Wat gebeurt er bij de volgende variant? Weer een prik? Kunnen ze ons niet beter massaal aan een Corona-infuus leggen? En nog steeds, hoe erg is dat Corona nu eigenlijk? Die laatste variant is de zwakste tot nu toe. En daar moeten dan kankerbehandelingen voor wijken, ik kan daar niet bij.

Ik hoef niet zeer binnenkort in het buitenland te zijn, ik heb niet zo’n haast. Maar je doet het toch ter bescherming van een ander, werd vaak gezegd? Welnee, je doet het omdat je anders niet op wintersport kunt, zoveel is nu wel duidelijk. Vijf miljoen doden tot nu toe, wereldwijd. Dat klinkt veel als het het allemaal mensen zouden zijn die anders nu nog zouden leven. Maar als je bedenkt dat er wereldwijd per dag ongeveer 150.000 mensen sterven, dan heb je na iets meer dan een maand de vijf miljoen bereikt. In de twee jaar dat er nu Corona heerst zijn er meer dan 100 miljoen mensen overleden aan iets anders. De Spaanse griep eiste in twee jaar mogelijk 100 miljoen doden, terwijl er toen de helft minder mensen waren.

En wat is nu de bedoeling, dat al die uitgestelde operaties later tot meer doden gaan leiden? Dat is wel prima? Ik vind de overheid op dit gebied totaal niet geloofwaardig meer. Ik moet nu terugvallen op mijn gezond verstand. Dat zegt nu: komt tijd, komt raad.

Na een dagje fijn gewerkt te hebben, kwam ik er om half zes achter dat ik een vrije dag had vandaag. Die is afgeschreven van mijn saldo. Dit gebeurt niet veel mensen, gok ik zo. De meesten hebben dat wel in de smiezen. Vroeger gaf ik nog minder om vrije dagen, ik ergerde me vaak aan mensen die hun leven bouwden om hun vrije dagen. Die kwamen in het begin van het jaar al hun tactische vrije dagen opgeven, wisten precies wanneer Hemelvaart viel, zodat ze de vrijdag erna vrij hadden. Of van die gasten die twee uurtjes overwerkten als ze er vier voor terugkregen. En dan zoveel spaarden dat ze de hele maand december met vakantie waren en daar uitgebreid over uitweidden. Ik vond het niks. Tegenwoordig vind ik een vrije dag ook wel fijn, maar dan moet je hem niet vergeten natuurlijk.

Even over dat schilderij van Rembrandt waar de overheid 150 miljoen voor uittrekt. De Vaandeldrager. Mij maakt dat weinig uit hoor, als de overheid het betaalt hoef ik het niet te doen. Natuurlijk zijn er geluiden van mensen die het belachelijk vinden, en daar valt wat voor te zeggen. Maar er zijn ook mensen die het ontzettend belangrijk vinden dat zo’n schilderij naar Nederland komt, en daar valt ook wat voor te zeggen. Maar heel veel structureels kun je er niet mee, met 150 miljoen. Als ik een voorzichtige berekening maak wat het zou kosten om alle pensioenen jaarlijks te indexeren, dan denk ik dat je met twee miljard per jaar een eind komt. Daar zou je pas echt iets aan hebben. Het klinkt veel, en voor de overheid is het dat ook. Maar voor het bedrijfsleven is het een schijntje. Die zouden dat makkelijk kunnen ophoesten.

Maar ja, dan kom je aan het geld van de aandeelhouders, en dat kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn. Of aan de erg zinvolle zakenreizen die ze een paar keer per jaar organiseren. Laat staan de wekelijkse restaurantbezoekjes met uiterst belangrijke klanten. Nee, dat kunnen we ze niet aan doen. Bovendien zouden ze dan moeten gaan werken om aan die 60 uur per week te komen, waar ze het altijd over hebben. Dat is onmenselijk. Dan maar liever de gepensioneerden op een houtje laten bijten. “Ja, sorry mensen, het is eenmaal onbetaalbaar,” zeggen ze dan. “Misschien als meer werknemers bereid zijn om op hun vrije dag te gaan werken, dat het dan lukt. Maar bij ons zit echt geen ruimte meer.”

Er was een hoop gedoe over gereformeerden die zich niet aan de coronaregels hielden. Ik heb me er amper in verdiept omdat ik het een heel oninteressant onderwerp vind. Het kan zijn dat ik daarom misschien niet helemaal een juiste voorstelling van zaken geef.

De gereformeerden gingen met z’n zeshonderden een kerk binnen en daar ontstond oproer over. Omdat er in zo’n refodome meestal wel een paar duizend mensen passen, ga ik er vanuit dat ze zich aan de anderhalvemeterregel hielden. Of er een mondkapjesplicht geldt in de kerk weet ik niet. Verder worden ze beschermd door in de eerste plaats God en in de tweede plaats de grondwet. Deze volgorde kan omgedraaid worden, afhankelijk van hoe je er tegenaan kijkt.

Heel veel is er niet aan de hand, en nieuwswaarde heeft het al helemaal niet omdat we allang wisten dat dit gebeurde. Desondanks haast zich toch een legertje journalisten naar de plek des onheils om het nieuws te verslaan. Want ook dat is een grondrecht, dat de journalist het nieuws kan verslaan. Het is hun nobele taak om de rest van het land op de hoogte te brengen van wat zich nu weer voor snode gebeurtenissen afspelen, binnen of buiten onze landgrenzen.

In werkelijkheid komen de journalisten geen nieuws verslaan, maar maken. Het nieuws valt wat tegen en moet een beetje op gang geholpen worden door wat provocerende vragen. Als de nobele journalist dan vraagt: maar geeft u dan helemaal niet om de besmettingen, dan doet hij dat omdat hij oprecht bezorgd is. Bezorgd over zijn kijkcijfers welteverstaan, niet over de volksgezondheid. Dat er eentje een paar klappen kreeg van een refo was wel weer goed voor de oplage. Met die verontwaardiging daarover heb ik niet zoveel. In mijn ogen had de journalist naar Den Haag moeten gaan, om daar een minister aan de tand te voelen over de grondwet.

Ik mag de komende kabinetsperiode niet zeuren omdat ik niet gestemd heb. Ik mag ook geen commentaar leveren, want dan had ik maar moeten stemmen. Ik mag wel meepraten over derde golf, want ik heb mijn best gedaan die te voorkomen. Ik vertrouwde het voor geen meter, op dezelfde gebiedende toon waarmee Rutte ons eerst opriep: “blijf thuis!” zei hij nu, “ga stemmen!” Vervolgens zei hij dat het veilig was, net zoals laatst de horeca en de winkeliers riepen dat het veilig was. Maar dat gold toen niet. Helaas hebben niet veel mensen mijn voorbeeld gevolgd en gaan we de komende twee weken kijken hoe de cijfers zich ontwikkelen.

Ik hoorde ’s ochtends nog op de radio dat Diederik Gommers had opgeroepen om het stemmen een paar maanden te verplaatsen. Dat legden ze aan Kasja Ollongren voor, die vervolgens reageerde met: “we hebben er zorgvuldig naar gekeken en wij denken dat het veilig is.” Daar sta je dan, op je plek gezet met een non-argument. Hoe dit nu ineens veilig kon zijn was me een raadsel. Ik wantrouwde deze ommezwaai des te meer, zelfs de avondklok werd niet meer gehandhaafd. Ineens was alles weer mogelijk voor het feest van de democratie. Daar werk ik niet aan mee, aan het in beweging krijgen van die miljoenen mensen. Mocht dit goed gaan, dan gaat er meer goed.

Achteraf ben ik ook wel tevreden dat ik niet ben gaan stemmen. De partij waarop ik zou hebben gestemd deed amper mee en is geen schim meer van wat zij ooit was. Dat zou ook een beetje verloren hebben gevoeld. Bepaalde dingen hebben me wel verbaasd, zoals het dansje op de tafel van Sigrid Kaag. Er zat warempel beweging in het mens. Tijd voor nieuw leiderschap, was de loze kreet van D66. Als ik een partij zou oprichten zou mijn kreet zijn: Weer vier jaar Rutte! En ik had geleverd.

Vroeger, waren we duidelijker naar elkaar. Als je een laag iq had kreeg je de aanduiding debiel. Als je iq nog lager was kreeg je op je rapport keurig de aanduiding imbeciel, en als je iq zo laag was dat het niet te meten viel, dan was je idioot.

Debiel en imbeciel zijn scheldwoorden geworden die gevoelig liggen, maar idioot kun je nog rustig gebruiken. Premier Rutte bijvoorbeeld, vindt regelmatig mensen idioot. Meestal wordt de term gebruikt om mensen die onwettelijk gedrag vertonen, aan te duiden. Hetgeen verder niets met idiotie te maken heeft. Het is gewoon een algemeen aanvaard scheldwoord, en het doet ook minder pijn om voor idioot te worden uitgemaakt dan voor debiel of imbeciel. Mongool is dan weer veel krachtiger, maar dat woord kun je als premier echt niet bezigen vanwege het grote aantal mensen met het downsyndroom.

Ik bedoel maar. Uitgescholden worden is niet leuk, maar het heeft een functie. Je kweekt er een olifantenhuid door. Turk, dat was bij ons vroeger ook een scheldwoord dus je riep het vooral tegen niet Turken. Neger was dan weer geen scheldwoord, maar is dat nu wel. Nikker, dat was het scheldwoord, al gebruikte mijn oma dat nog gewoon om een vriendinnetje aan te duiden. Dat nikkermeisje zei ze dan. Jood kan nu als scheldwoord worden gebruikt, maar vroeger moest je smous zeggen om ze te beledigen.

Tegenwoordig kun je alles als scheldwoord gebruiken, je zet er eenvoudigweg het woord kanker voor. Maar daar hou ik niet van. Hoer op zichzelf is al krachtig genoeg. Aan de andere kant kun je tegenwoordig bijna geen enkel scheldwoord meer gebruiken, omdat er altijd wel een groep is die zich daardoor beledigd voelt. Wat volgens mij ook precies de functie van een scheldwoord is.

Bovenstaande schreef ik gisterenavond op mijn mobiele telefoon toen ik in bed lag. Ik was nog niet helemaal tevreden en besloot het morgen (vandaag) te verbeteren of aan te vullen. Totdat ik vanochtend een interview met Youp van het Hek las, waarin hij het ineens had over scheldwoorden. Waardoor ineens al het gras voor mijn voeten werd weggemaaid. Maar de aanleiding van al dit fraais was een kennis die fysiotherapeut is en werkt met gehandicapten. Ze kreeg van haar oudere cliënten rapporten onder ogen, waarin ze werden aangeduid als imbeciel en debiciel. Zo zei ze het. Ik wist dat al, maar op dat moment werden de fundamenten voor dit logje gelegd.

Wat mij de laatste tijd opvalt in reclames is de samenstelling van gezinnen of vriendengroepen. Nu kan dat komen doordat ik in achtergebleven gebied woon, maar in reclames bestaat een gezin uit een vader met een donkere huidskleur, een moeder met lesbische neigingen, een tweeling met dwerggroei en een papegaai die vanwege gelijke geschiktheid de voorkeur heeft gekregen boven een Golden Retriever. Of uit een Aziatische vader en een Afrikaanse vader, met twee Zweedse kindertjes, wandelend door het sprookjesbos. Of twee innig zoenende jonge vrouwen, samen gekleed in één handdoek, die het leven aan het vieren zijn. Zo noemen ze het tegenwoordig. In elk geval nooit een blank Nederlands gezin bestaande uit man en vrouw die ook daadwerkelijk getrouwd zijn, en twee of drie kinderen. Want die zijn kennelijk hard op weg een minderheid te worden in Nederland.

De bedrijven achter deze reclames doen dat niet omdat ze uit willen stralen dat iedereen voor hen gelijk is, maar omdat ze niet het risico willen lopen dat ze op sociale media het mikpunt worden van een trollengroep, aangespoord door een fanatiek activist, die tot in de verste hoeken van het internet zoekt naar stereotypering. En tegen die trollengroep zou ik willen zeggen: beoordeel de volgende reclame eens even.

Uitsluitend blanke Nederlanders, die er ook nog eens goed uit zien, toegegeven, één van hen is een mevrouw die in de verte uiterlijke kenmerken van een inwoner van één van onze voormalige kolonies heeft, en dan die tekst: “Hier zijn we veilig, geen sloten op de fiets.” Waar slaat dat op? Alsof je in Amsterdam, met 180 verschillende nationaliteiten wel je fiets op slot hoeft te zetten! Pure stemmingmakerij! Of doet Brand dit omdat het in de gaten heeft dat deze samengestelde vriendengroep een minderheid is en komt Brand gewoon op voor minderheden?

Van mij mogen ze er een lange versie van maken.

U kent wellicht het veelgeroemde programma “zondag met Lubach”. Ik zag er wel eens fragmenten van voorbij komen in DWDD, en daardoor wist ik dat het niet voor mij is. Natuurlijk, zijn grapje over Trump en The Netherlands Second was briljant, maar verder vind ik het een heel slap aftreksel van Van Kooten en de Bie. En door die vergelijking ben ik eigenlijk al te positief.

Eigenlijk zou de vergelijking met Humberto Tan’s Late night show meer op zijn plek zijn. Makkelijk scoren is wat beide mannen doen. Humberto deed het door onderwerpen te kiezen die die dag al voor veel opschudding hadden gezorgd, Lubach doet het door een niet kritisch publiek voor te schotelen wat ze graag willen horen. Er worden wat overduidelijk domme opmerkingen van iemand belachelijk gemaakt, en het publiek krijgt het idee dat zij wel voor vol worden aangezien door Lubach, en kan na de uitzending met intellectueel voldane gevoelens naar huis.

Ik hou er niet van. Het komt niet in de buurt van wat Koot en Bie deden, die niet een specifiek persoon pakten, maar door middel van een briljant gekozen typetje iemand persifleerden die voor iedereen te herkennen was als zijnde de buurman of iemand die ze kenden van de vereniging. En dat is wat me een beetje tegenstaat aan Lubach. Hij past zich iets te makkelijk aan aan deze tijd waarin afzeiken op afstand al de norm is geworden. Het was weer zo’n dag met Lubach, denk ik dan.