Ik denk het belang van dodenherdenking te begrijpen. En ik hoop eigenlijk dat er een verband is tussen het herdenken van oorlogsslachtoffers en vrede. Wereldvrede is wat teveel gevraagd, maar met de vrede in West-Europa gaat het goed. Zo goed zelfs dat ik me wel eens afvraag of die vrede nog serieus bedreigd wordt. Een herhaling van WOII lijkt mij erg onwaarschijnlijk. Op het gevaar af voor naïeveling te worden uitgemaakt zou ik niet weten wie in West-Europa voor een gevaar zou kunnen zorgen dat zou kunnen leiden tot een herhaling van de verschrikkingen die de nazi’s veroorzaakten.
Ik probeer het scenario te bedenken, maar mij lukt het niet. Het sterft een vroege dood. Het wordt in de kiem gesmoord. Iedereen houdt elkaar in de gaten. Er kan niets meer verborgen worden gehouden in deze moderne tijd. Een herhaling van WOII lijkt mij uitgesloten. Er worden geen burgerdoelen meer gebombardeerd door beschaafde landen. Alleen achterlijken zijn nog tot zoiets in staat, en wij lijken dat soort achterlijkheid wel voorbij. Misschien moeten we toch de voorzichtige conclusie trekken dat we op dit punt in elk geval beschaafd zijn geworden?
Doden herdenken we om verschillende redenen. Oorspronkelijk deden we het om de doden te laten weten dat we ze niet vergeten waren. Toen werd het element van de waarschuwing eraan toegevoegd. Opdat we het ons zullen herinneren. Maar wat misschien even belangrijk is als de twee genoemde redenen, is dat een ieder die herdenkt op 4 mei, meedoet met het saamhorigheidsgevoel. En dat dat gevoel niet bedreigd moet worden door mensen die terug willen in de tijd.
hoorde vanmorgen in Tros Nieuwsshow op radio 1 een geleerde deskundoloog over Pjong Yang, over de verschrikkingen die een kleine elite daar een heel volk aandoet. Hoe loopt dat af? In tien minuten wist ik het weer, zo veilig als wij hopen is de wereld niet.
LikeLike