Alstublieft, mag ik mij voorstellen, ik ben een man van rijkdom en goede smaak. Zo begon Mick Jagger zijn lied “sympathy for the devil” dat hij schreef naar aanleiding van een boek dat hij las. Master and Margarita van de Russische schrijver Bulgakov. Jagger had het kennelijk in één keer begrepen. Ik kreeg het boek in 2016 en deed toen een poging. Onmogelijk doorheen te komen.
Onlangs deed ik een nieuwe poging en inmiddels heb ik het boek twee keer gelezen en de tiendelige serie op YouTube gezien. Het boek behoort tot de beste boeken van de twintigste eeuw en nu begrijp ik dat ook. Ik ben wel 50 jaar te laat, want volgens mij is het boek ergens in de jaren ’40 geschreven en eind jaren ’60 pas ongecensureerd op de markt verschenen. Er lopen drie verhaallijnen door elkaar en enigszins in elkaar over. Er is het verhaal over de duivel die Moskou bezoekt, er is het verhaal over Pontius Pilatus die Jezus veroordeelt, en er is het verhaal over de meesterschrijver en zijn geliefde Margarita.
Het boek zit vol met verwijzingen naar het absurde Sovjet regime, die voor mij, vijftig jaar later niet meer te snappen zijn. Desondanks bleef het verhaal mij deze keer boeien en begrijp ik waarom het als meesterwerk wordt gezien. Net als Mick Jagger word ik ook geïnspireerd door dit verhaal over de duivel wiens bestaan ontkend werd in de Sovjet-Unie. We zijn in andere tijden beland. Tijden waarin religie er niet meer toe doet, waarin omgangsvormen er niet meer toe doen, waarin literatuur er niet meer toe doet, waarin wetenschap er niet meer toe doet omdat vrijwel alles al ontdekt is. (volgens Robbert Dijkgraaf)
Alleen de liefde die blijft. Die is van alle tijden. Margarita bestaat echt.
Ik ken het boek niet, maar boeken uit een voor ons vreemde wereld laten wel een ander perspectief zien dan het geijkte westerse denken. Vanavond komt er een Russische film op NPO2, als keuzefilm van Zomergast Floris Alkemade. Een dwarsdenker waar ik bewondering voor heb.
LikeGeliked door 1 persoon