Categorie: Vaassen en omstreken

Ik liep met de hond en lange lijn door het bos. Ik was om half vier weggegaan en ik probeerde te dwalen. Als ik dwaal dan kan ik de weg terug immers niet meer vinden en ik had maar twee uur nodig voor het donker werd. En in het donker mag je er niet meer zijn, welkom avontuur!

Een nieuw pad nemen is genoeg om aan het dwalen te slaan, hoewel ik het gebied nu aardig begin te kennen. Het is verder naar het westen nog veel groter, maar als ik daarheen zou gaan zou het geen overmacht meer zijn, maar een bewuste keuze dat ik in het donker zou eindigen, en dan telt het niet. Nee, ik dacht al na over een slaapplaats tussen de dennen. De hond zou mij moeten beschermen tegen de wolven. (nou ja, je moet je leven zelf opleuken) Ik liep en ik liep en tot mijn grote irritatie kwam ik weer op een weggetje dat ik kende. Zo was er natuurlijk niks aan. Ik nam het weggetje niet, maar een nieuw pad. Het begon al een klein beetje te schemeren. Een wild zwijn was tussen de dichte bebossing naar eten aan het scharrelen. Randi rook hem, ik zag hem. We liepen door naar het oosten, want daar moest ik immers naar toe. Zolang ik mijn best deed om terug te komen was het geen vals spelen. Ik liep over een kronkelend pad en zag bij een zijpad een bordje “geen toegang”. Het leek op een steppe. Ik ging er natuurlijk wel een stukje in, want het is mijn bos tenslotte. Ik erger me al dood als ik iemand anders tegenkom -twee mountainbikers en iemand met een groene trui- want dat doet afbreuk aan mijn avontuur. Een volgend zwijn had ons in de gaten en bleef doodstil staan kijken. Ik zag hem, de hond rook hem. We liepen door. Nu begon het toch wat meer te schemeren en nog even en ik zou mijn overlevingsvaardigheden moeten aanspreken. Nog steeds had ik niet echt een idee waar ik precies was, het enige dat ik wist was dat ik in de juiste richting liep.

En net toen ik dacht, ik ga een noodsignaal versturen, zag ik de weg weer. Nondejuu, weg avontuur. Ik liep richting auto, en de boswachter reed mij zachtjes voorbij in zijn terreinwagen. Hij zwaaide, ik zwaaide terug. Bij de auto aangekomen bleek ik niet eens de laatste. Er waren dus nog grotere avonturiers dan ik in het bos. Potverdorie. Hing er nog een briefje bij de parkeerplaats ook, dat ze in verband met het toenemende aantal toeristen van de laatste jaren, de paden gingen verleggen om het bos te beschermen. Hoe kan ik nu ooit een ontdekkingsreiziger worden? Het wordt me gewoon onmogelijk gemaakt!

Die kerstboom van laatst, die staat er nog steeds. Het is 31 januari, en hier nog geen 100 meter vandaan heeft iemand zijn kerstboom nog staan. Moet ik niet eens alarm slaan? Waarschijnlijk liggen de bewoners met een koolmonoxidevergiftiging dood op hun bed. Het zal nu toch wel de laatste dag zijn? Je moet zo’n boom in je huis toch onderhand spuugzat zijn?

Verder liet ik net de hond uit, en er kwam een mevrouw met een teckel aan. Dan blaffen beide honden naar elkaar, ze trekken aan de lijn en ze wisselen een paar onvriendelijkheden uit. Maar, weet ik uit ervaring, hoe dichter je ze in de buurt van elkaar laat komen, hoe minder onvriendelijk het wordt. De mijne was al in de verkenningsmode gegaan en haar snufferd zat al bijna aan het achterste van de teckel. De voorkant van de teckel liep nog een meter verder en nog daarvoor liep zijn vrouwtje. Het vrouwtje zei ineens: Ga jij aan de andere kant lopen of moet ik het doen? Dat was tegen mij, ik moest dus opzouten. Vriendelijk type. Vast geen Veluwse. Op de Veluwe zijn we achterbaks, dus zullen we nooit rechtstreeks in iemands gezicht zeggen dat hij moet opzouten. Nee, dan doen we vriendelijk en als we thuis zijn zeggen we: wa’k noe weer heb met e’moak!

Ik ben zelf helaas geen geboren Veluwenaar, daarvoor kwam ik hier 13 jaar te laat. Aan de andere kant, kent u een interessante Veluwenaar? Volgens mij is de bekendste boswachter van Nederland niet eens een Veluwenaar. Veluwenaren treden niet graag op de voorgrond. Vandaar dat de bekendste boswachters van Nederland uit de omgeving van Amsterdam komen. Ko en Arjan. In de wijde omgeving geen bos te bekennen maar toch lukt het ze. Die mensen treden van nature net iets makkelijker op de voorgrond. Dat zit daar in het water of zo. Soms ook geheel onterecht hoor, dat ze op de voorgrond treden. Maar ja, niemand daar zegt er iets van. Lil Kleine bijvoorbeeld, geheel onterecht begaf deze jongeman zich op een podium, hij vond zelf wel dat hij daar iets te zoeken had, en niemand hield hem tegen. Kijk, dat zal hier op de Veluwe nu nooit gebeuren. Als je vanuit hier doorbreekt, nou, dan kun je ook echt wat.

Het was de eerste dag dat het bos weer opengesteld was. Het bos gaat op slot van 15 september tot 25 december vanwege de bronsttijd, tenminste dat zeggen ze. De werkelijke reden is dat het koninklijk huis dan heerlijk vrij kan jagen in die periode. In elk geval, ik ging erheen met de hond, ik hou ervan om er alleen rond te zwerven in de uitgestrekte kroondomeinen.

Op de parkeerplaats stonden 386 auto’s geparkeerd. Allemaal mensen die er ook van houden om in hun eentje in het bos rond te zwerven. Eerst liep ik een verharde weg langs die mij wat dieper in het bos bracht. De meeste mensen zullen niet zo ver van de parkeerplaats gaan, dus verderop zal het wel stil worden, aldus mijn gedachten. De eersten die ik tegenkwam waren een man, een vrouw en een jong kind. De man was met zijn kind aan het dollen en ik dacht: nou ja, dat heb je in het begin. Een kilometer verderop kwam een oudere vrouw de heuvel af met haar aan de rolstoel gekluisterde man voor zich uit duwend. Dat vond ik al irritant, ik was al zeker een kilometer aan het sjouwen, mijn hartslag ging al omhoog, komt zij gewoon naar beneden zetten. Ze moest dus ook haar man omhoog hebben geduwd.

Nou ja, ik liep er voorbij en ik had het bos voor mij alleen. Voor 30 seconden. Toen kwamen er twee schreeuwende mountainbikers de heuvel afzetten. Al het wild in een omtrek van drie kilometer was nu verjaagd. Ik nam een zijpaadje. Nu begon de grote wildernis. Na driehonderd meter komt er een hardloopster op me af. Ik dacht nog: nou ja, een hardloopster, dat kan, die leggen grotere afstanden af dan een wandelaar, al liep ze niet echt hard. Echter, vlak voor mij zwaaide ze, maakte een rondje en jogde de andere kant op. De andere kant op? Daar is helemaal niks, hoezo gaat ze de andere kant op? Waarnaartoe dan? Ik liep een stukje achter haar aan, zij ging ergens rechts, ik ging links, nog dieper het bos in.

Hier was ik alleen, op mezelf en afgesloten van de bewoonde wereld. Een man en een vrouw, beiden grijs, dus niet in staat tot het afleggen van zulke afstanden als de hond en ik, kwamen me tegemoet. Met hun hond. Irritant. Ik was al zeker drie kilometer van de auto. Ik nam weer een zijweg, nu moest het afgelopen zijn. Twee ruiters in galop stoven me voorbij, die mogen hier helemaal niet komen, dus dat telt niet. In de verte zag ik nog een mountainbiker, en nog verder in de verte kwam een hele groep wandelaars op me af.

Nu was ik er klaar mee, ik nam een afslag en daarna een vaag pad waarvan ik niet eens wist of ik er wel in mocht. Hier was ik eindelijk alleen. Het grote genieten kon beginnen. Ik liep over gevallen bladeren en stapte in een diepe plas die voor mij onzichtbaar was. Mijn schoen en sok waren helemaal nat, maar dat deerde niet, dit onbegaanbare pad was niet voor pussy’s. Ik volgde het pad dat door het bos kronkelde en keek eens om mij heen. Hier kende ik het niet. Waar was ik eigenlijk? Gevoelsmatig moest ik rechtdoor, in de richting waarin ik liep, maar volgens het kompas moest ik terug, de andere kant op. Daar snapte ik helemaal niks van. Mijn gevoel zei het tegengestelde van mijn kompas. Ik was compleet gedesoriënteerd. Ik had het gevoel dat ik in de Twilight Zone terecht was gekomen.

Ik appte naar huis dat ik verdwaald was, en deze keer echt, want ik moest links volgens mijn kompas, maar rechts volgens mijn gevoel. Het oosten lag in het westen, het westen lag in het oosten. Tot mijn verbazing kreeg ik gelijk een appje terug, dus ik had ontvangst! Ik keek op google maps en liet mij leiden. Ook google maps stuurde mij de andere kant op en ik dacht, laat ik nu eens niet eigenwijs doen en doen wat kompas en google zeggen. Nu kwam ik ineens niemand meer tegen aan wie ik het kon vragen. Volgens Google was ik nog slechts 1 km van mijn auto verwijderd. Het leek weer te landen in mijn hoofd. Mijn richtingsgevoel was toch goed, het kompas ook. Wat er fout ging is dat ik geheel onterecht dacht dat Vaassen in het westen lag, maar dat ligt natuurlijk in het oosten. Hoe kon ik zo dom zijn?

Ik appte naar huis dat ik het weer wist, en de eerste mensen die ik weer tegenkwam in dit dichtbevolkte bos waren mijn buren van het oude huis. Of ik de wolf nog gezien had, vroeg de buurvrouw. “De wolf,” vroeg ik achteloos. “Nee niet op gelet. ” Ik was lekker een stukje lopen met de hond nu het hier weer mag. Lekker rustig hier!

We zijn net op tijd verhuisd om nog de kerstborrel in de buurt mee te maken. Volgens de buurt is ons hofje de leukste buurt, maar welke buurt zegt dat niet van zichzelf? Wat wel vóór deze opvatting pleit is dat wij er zijn komen wonen. Wat er tegen pleit is dat mijn broer op het andere hofje woont. Wij wonen hemelsbreed nu zestig meter uit elkaar, alleen kun je er hemelsbreed niet komen, je moet dus zeker 150 meter lopen.

Wat ook voor de stelling pleit is dat wij het hondenhofje zijn, onze achterburen zijn het kattenhofje. Wij hebben nu wel een kat het hondenhofje binnengebracht, maar we hebben ook een hond meegenomen. Het moge duidelijk zijn dat honden leuker zijn dan katten. Er schijnen ook mensen te zijn die dat niet vinden, maar volgens mij neem je een kat alleen als je geen zin hebt om een hond uit te laten.

Wat tegen de stelling pleit is dat op ons hofje Ronnie Tober heeft gewoond, en in het huis naast mijn broer woonde Henk Wijngaard. Die laatste kwam ik nog wel eens tegen bij het uitlaten van de hond vroeger. Die eerste wel eens bij Albert Heijn. Nu ben ik geen uitgesproken fan van Henk Wijngaard, maar het lijkt me een uitgemaakte zaak dat die beter is dan Ronnie Tober. Die laatste had een stomme hit over Sandra, Henk had toch een paar leukere meezingers.

De tussenstand is dus een gelijkspel. Ik ben denk ik ook de enige die er een wedstrijd van maakt.

Morgen moet ik weer werken, maar de laatste vier, vijf dagen heb ik flink met de hond door het bos gestruind. Het valt me nog tegen, de afstand die je aflegt in een kleine twee uur, een kilometer of acht slechts, maar we staan af en toe stil om wild te kijken, (ik kijk, de hond trekt als een gek aan de lijn en verjaagt het) en het gaat af en toe door los zand en heuvel op.

Verbazingwekkend, de gedeeltes die ik nog niet ken hier na 35 jaar. Nu zwierf ik westen van Gortel, voor mij vrijwel onbekend terrein. (nog geen tien kilometer van mijn huis) Op de Veluwe kun je overdag vrijwel niet verdwalen, maar je kunt wel de verkeerde richting oplopen en zodoende ver van je vertrekpunt (waar de auto staat) terugkomen. Na twee uur lopen heb je geen zin meer om nog eens een uur terug te moeten naar de auto. In het bos is geen data ontvangst, dus met je telefoon kun je je niet redden. Alleen het kompas weet wel steeds de weg. Probleem is wel dat als je een aantal keren een zijpad hebt genomen, je niet meer goed weet in welke richting je bent gegaan en dus weet je ook niet precies in welke richting je terug moet. Na wat zweten, van warmte en van spanning of ik wel goed liep, kwam ik toch weer op een punt dat ik herkende, binnen twee kilometer van waar de auto stond.

De wolven hebben zich nog niet laten zien aan mij. Wel naderde ik zwijnen en herten tot op een meter of tien voordat ze me zagen. Ik leerde tevens dat reeën kunnen blaffen als een hond als ze schrikken en wegrennen. En ik leerde iets meer respect te hebben voor vierdaagse lopers. En voor soldaten die altijd precies weten wat de coördinaten zijn van de plek waar ze zich bevinden.

Carnaval, daar heb ik ondanks een jeugd in Brabant weinig tot niks mee. Als kind vond ik het verkleden wel leuk, en vooral de geschminkte meisjes, want die roken extra aantrekkelijk. Maar na mijn verhuizing naar het Gelderse Vaassen heeft het zich niet doorgezet, ik kreeg een te serieuze inslag waardoor ik niet in staat ben polonaises te lopen of te hossen. Ik ging nog wel eens kijken naar de optocht met mijn kinderen, en of mijn herinnering nu met me aan de haal ging of dat ik het goed zag, maar het was hier een lange, maar armoedige optocht. Het ging meer om de kwantiteit dan om de kwaliteit met snel in elkaar geflanste platte karren en een bak herrie erop. Ik herinnerde mij toch enorme poppen die zelfs konden bewegen in het Brabantse. Hier liep de plaatselijke badmintonvereniging met wat rackets en een netje folders uit te delen.

Toch staat het dorp hier op zijn kop tijdens carnaval, en men spreekt zelfs van het grootste carnaval van boven de rivieren, en zelfs over de grootste carnavalsvereniging van Nederland. Dat laatste blijkt echt zo te zijn, qua aantal leden. Men doopt Vaassen met carnaval om in Rossumdoarp, en aan die naam werd ik vanochtend herinnerd, want ik was het al vergeten. Maarten van Rossum was een nietsontziende veldheer die hier kasteel heeft gehouden. In zijn veldtochten brandde hij complete dorpen plat en belegerde hij om het even welke vijand, zolang hij er voor betaald werd. Eigenlijk was hij een rover, die met gestolen geld her en der onroerend goed kocht. Als hij met zijn leger een stad naderde, vluchtte de bevolking in angst en paniek.

Als je in de Randstad alleen al een straat of een school vernoemt naar een zeeheld, dan heb je tegenwoordig toch een serieus probleem. De complete historie van de zeeheld wordt opgegraven en als die ooit over de schreef blijkt te zijn gegaan, dan kun je wel inpakken met je naam. Wreedheden die begaan zijn in een kolonie of het houden van slaven is genoeg om een demonstratie op gang te brengen tegen de plannen om een straatnaam of school te vernoemen naar Witte de With.

Aangezien de agressie van Maarten van Rossum niet was gericht tegen een minderheid, maar gewoon tegen de vijanden van degenen die hem het meest betaalden, is het allemaal niet zo’n probleem, en kun je tijdens carnaval je hele dorp naar een plunderaar vernoemen. Ik had er zelf nog nooit over nagedacht, en ik slaap er ook niet echt minder om, maar vreemd is het wel. Het is het verschil tussen de Randstad en de rest van het land. Grote Pier -die nog aan de zijde van Maarten gevochten heeft wordt ook vereerd in Friesland. Ook hij maakte geen onderscheid in wie hij over de kling joeg.

Ik ben benieuwd hoe ze Branau am Inn noemen tijdens carnaval.

Als ik ergens allergisch voor ben is het wel voor mensen die dingen beter weten. Dus als ik gelezen heb over dat vrijwel alle zwijnen afgeschoten zijn op de Veluwe zijn (niet echt zo) dan heb je altijd iemand die zegt: hoeveel wil je er zien? Of ik plaats een foto op FB van een plek die ik nog niet kende, dan is er altijd eentje die zegt: je moet maar eens met mij meegaan, dan zie je pas mooie plekken. Irritant volk.

Evenwel liep ik vanochtend op de zelfde plek als vorige week, alleen verder. Ik ging ergens het bos in en al snel was ik de weg kwijt. Hier was ik nog nooit geweest. Het was de Tongerense hei, en ik kwam er wederom vrijwel niemand tegen. Het weer hielp daaraan mee, slechts twee mountainbikers en twee wandelaars, ik blijf dat magisch vinden in één van de dichtstbevolkte landen ter wereld.

Al met al geloof ik dat ik acht kilometer heb gelopen, waarvan vijf door voor mij nieuw gebied. Geen hert, zwijn, vos, laat staan wolf gezien. Maar het voelde goed, dat gebanjer door onbekend terrein. Alleen op het laatst, toen ik niet zeker wist welke kant ik op moest, en zowel links als rechts de weg in het oneindige leek te verdwijnen, kreeg ik het een beetje benauwd. Geen zin om straks ergens uit te komen in een plaats waar ik niet moest zijn en vervolgens nog acht kilometer terug naar de auto te moeten.

Een paar kilometer westelijk ligt het verscholen dorp. Een paar nagebouwde hutten die herinneren aan het verscholen dorp dat hier in de oorlog was. De bossen waren hier zo dicht dat er een jaar lang 100 mensen (waaronder Godfried Bomans) konden onderduiken voor de Duitsers zonder gezien te worden. En het zou helemaal niet gevonden zijn als er niet twee op wild jagende SS-ers gezaag hadden gehoord van een van de bewoners en op onderzoek uit gingen. De Duitsers vertrouwden het niet en ondervroegen de jongen die aan het zagen was. Na verhoor lieten ze hem gaan, maar keerden later terug met versterking. Dat gaf de meesten de gelegenheid om te vluchten, maar acht werden er opgepakt en gefusilleerd.

Ik wil alleen maar zeggen, de bossen zijn hier uitgestrekt, en vroeger moet het er helemaal een paradijs geweest zijn, toen er nog niet overal wegwijzers en bordjes stonden waar je wel en niet in mocht.

 

Lees verder Verscholen